PROZA

Cóż to za motorowerek z chromowaną kierownicą tam w głębi podwórza? to oparta na autentycznych wydarzeniach opowiastka z lat sześćdziesiątych. Podczas gdy trwa wojna w Algierii, grupa lewicujących paryżan próbuje wypracować reguły, którymi powinna kierować się współczesna sztuka. Jeden z nich, Henio Pollak, jest poborowym w Vincennes i posiada motorowerek z chromowaną kierownicą. Któregoś dnia przychodzi doń kolega o skomplikowanym nazwisku zaczynającym się od „Kara” – „Karacośtam” – i prosi, by go przejechać, co pozwoliłoby mu uniknąć wyjazdu na front do Algerii. Ponieważ wesoła ban-
da intelektualistów ma więcej zdolności do wymyślania sposobów na ulepszanie świata (czemu towarzyszą suto zakrapiane kolacyjki) niż do rozwiązywania praktycznych problemów, sprawy przybierają nieoczekiwany obrót…

Jest to druga z wydanych powieści Pereca, krótko po Rzeczach. O ile Rzeczy były napisane w klasycznym stylu Flauberta, Motorowerek utrzymany jest w konwencji zdecydowanie humorystycznej, w której dostrzec można wpływy prozy Raymonda Queneau. Powieść ta, podobnie jak wydane niedawno Zniknięcia, ukazuje się w polskim przekładzie po raz pierwszy od publikacji oryginału w roku 1966.

Można się naturalnie zastanawiać, czy dobrą decyzją było umożliwienie szerszej publiczności poznania tajemnic mojego życia prywatnego. Jest to jednak ryzyko, które podejmuję. Odwagi dodaje mi okoliczność, że skoncentrowałem się na bezbronnych i niewinnych faktach.
Mój dziennik będzie przede wszystkim zapisem moich doświadczeń: rozmów z Joanną, spacerów z Lotką, zwykłego codziennego życia w wynajmowanym przez nas mieszkaniu.
Ale czy napewno?

POLECIAŁY W KOSMOS i JEŚLI O TOBIE ZAPOMNĘ

Silja i Sontag poleciały w kosmos. Każda ze swojej rakiety, opowiadają historię o mamie Eleonore, matematyczce, wiecznie rozerwanej między miłością do różnych mężczyzn, miłością do pracy i miłością do córek. Życie sióstr naznaczone jest brakiem zakorzenienia. Dorosną w Cambridge, gdzie Eleonore wkrótce zostawi ich tatę, przeniosą się do Paryża i zamieszkają z Kleinem, którego Eleonore obdarzy wielkim uczuciem. W końcu trafią do Szwecji, do domu w stacji kolejowej, gdzie uczucie bycia w drodze nigdy ich nie opuści.

PRZEDSPRZEDAŻ! Wysyłka 24.04.2023

Trzeci Tom "PANICZNY" Dzieł wybranych Rolanda Topora w nowym tłumaczeniu Karoliny Czerskiej!
ZAWIERA: Wspomnienia starego buca (1975), Café Panique (1982), Taxi Stories (1988), Journal in Time (1989)
Posłowie półpaniczne – Tomasz Wiśniewski.

Tom III, wydanie I
Kraków 2023
ISBN: 978-83-63056-91-9
STRON: 588, oprawa twarda
PREMIERA 24.04.2023

„Alicja w Krainie Liter”, przekład Agnieszka Taborska
„Kuchnia kanibali”, przekład Jan Gondowicz
„Moja stopa Suzanne”, przekład Karolina Czerska
„Świętojebliwa księga Prutta”, przekład Karolina Czerska

Posłowie Jerzy Franczak

Boże, jestem za gruby!
Nikt mnie nie kocha!
A przecież jestem jeszcze młody. Ale zawsze tak było.
W szkole przezywali mnie „Baleron”, a potem „Salceson” albo „Schabowy”, albo „Tłuścioch”.
Boże, jakże cierpiałem! Tylko ja jeden wiem, jaka obfitość cnót ukrywa się pod moimi zwałami tłuszczu.

„Moja stopa Suzanne”

„Urodziłem się” to zbiór esejów Georges’a Pereca wprowadzających czytelnika w świat jego twórczości niejako od kuchni. Autor ukazuje w nich, na wzór Prób Montaigne’a, fragment swojej najbliższej, prywatnej rzeczywistości.
Perec przez całe życie próbując odpowiedzieć sobie na pytanie: dlaczego piszę? – robił to, nie tylko tworząc fikcję powieściową, ale również poruszając najróżniejsze, wydawałoby się błahe tematy: wagarów, psychoanalizy, spacerów, okularów, sztuki porządkowania książek i swojego biurka, przepisów kulinarnych, skoków ze spadochronem, biurokracji, pozdrowień z wakacji, snów, free jazzu, historii lipogramu czy biograficznych mistyfikacji. Te wszystkie rozważania spaja ze sobą radość wyliczania i klasyfikowania oraz potrzeba przyjrzenia się miejscom, rzeczom i wydarzeniom codziennym, zwyczajnym, czasem banalnym, czyli temu wszystkiemu, co dzieje się, kiedy nie dzieje się nic.

„Czytanie esejów Pereca jest najlepszym sposobem, aby potencjalny czytelnik uchwycił nić teraźniejszości”.
(Jacques Jouet)

Zniknięcia (La Disparition) to powieść, która zaczyna się jak u Hitchcocka, od trzęsienia ziemi, a potem napięcie już tylko rośnie! W Paryżu, w latach 60. XX w., Anton Voyl cierpi na bezsenność, próbuje czytać książkę, lecz nic z niej nie rozumie, ma halucynacje, w których utożsamia się z postaciami literackimi, w końcu ginie w tajemniczy sposób. Przedtem zdążył jeszcze wysłać do paru przyjaciół intrygujący liścik, że musi zniknąć na jakiś czas, z zagadkowym postscriptum. Przyjaciele rozpoczynają poszukiwania, ale straszliwa klątwa sprawia, że sami zaczynają znikać w niejasnych okolicznościach. 

Ta ponad 300-stronicowa powieść detektywistyczna to także najdłuższy lipogram świata, w którym Georges Perec ani razu nie używa litery E. Mimo to jest ona w powieści wszechobecna poprzez rozmaite aluzje i odniesienia. 

Zniknięcia są obok Życia instrukcji obsługi najważniejszą i najbardziej znaną powieścią Pereca. Doczekała się kilkunastu tłumaczeń (w tym aż czterech na język angielski!), lecz dotychczas nie ukazała się w wersji polskiej ‒ w ojczyźnie rodziców Pereca. Powieść ta jest niczym brakujący puzzel w jego całej twórczości, która w Polsce ma stałych miłośników.

Po ponad pół wieku od swej premiery, dzięki przekładowi René Koelblena i Stanisława Waszaka, ukaże się w końcu po polsku 2022 roku w Wydawnictwie Lokator, pod patronatem Ambasady Francji w Polsce.

Georges Perec (ur. 7 marca 1936 w Paryżu, zm. 3 marca 1982 w Ivry-sur-Seine) – francuski prozaik, eseista i filmowiec żydowskiego pochodzenia, zaliczany do grona najważniejszych dwudziestowiecznych twórców literatury. Od 1969 r. członek grupy OuLiPo. Jego rodzice zginęli w czasie II wojny światowej; wychowywała go ciotka. Ukończył historię i socjologię na Sorbonie. Kilka lat pracował jako nauczyciel w Tunisie, by w 1962 przyjąć posadę archiwisty w jednym z paryskich szpitali. Zawód ten wykonywał do 1979 r. Zmarł na raka płuc w 1982. 

IDA LINDE
Jeśli o tobie zapomnę, stanę się kimś innym
tłumaczenie: Justyna Czechowska

- Jeśli o Tobie zapomnę, stanę się kimś innym" to tytuł powieści szwedzkiej poetki i pisarki Idy Linde. - Jest to opowieść bardzo subtelna, cicha, oszczędna w słowach, ale też niezwykle sugestywna. Opowieść o bliskości, o odchodzeniu i o lęku, przed którym nie ma ucieczki - mówi Michał Nogaś.

Przepiękna, mała, ważna, oszczędna, wspaniała pod każdym względem książka o miłości i konieczności pogodzenia sie i przechodzenia przez proces żałoby. Żegnanie sie z tymi, których kochaliśmy najbardziej, po to żeby nabrać siły i płynąć w swoje dorosłe życie.
Anna Marchewka.

Tytułowe ogrody (nawiązanie do wiszących ogrodów Nabuchodonozora w Babilonie
lub Sennacheryba w Niniwie) mają sens zarówno dosłowny, jak i metaforyczny.
Znajdują się w nieokreślonym państwie (zamieszkuje je mieszana społeczność
indyjsko-pakistańsko-arabska) o wyraźnie hierarchicznej strukturze. Elity mają
wszystko, choć nieustannie drżą o przyszłość. Pozostali żyją w nędzy i szukają
sposobów na przetrwanie w skrajnie trudnych warunkach. Największym dobrem,
wokół którego wszystko się kręci, jest woda. Potężne wodociągi, umocowane na
stelażach wznoszących się nad pustynnymi okolicami, dostarczają ją do miast, gdzie
zostaje nierówno rozdystrybuowana pomiędzy mieszkańców. Porządku pilnują
oddziały wojska i bojówki utrzymywane przez państwo oraz koncerny. Jedną z
najważniejszych bohaterek jest córka prominentów, prowadząca wraz z grupą
znajomych „wodną partyzantkę”. Dywersyjna działalność, której najważniejszym
celem jest zapewnienie dostępu do wody wszystkim potrzebującym, bardzo szybko
przyciąga uwagę władz. Zaczyna się skomplikowana rozgrywka, której stawką jest
wierność sprawie, lojalność wobec kompanek i kompanów, a także trwałość więzi
rodzinnych.
Grzegorz Jankowicz

PAKIET DZIEŁ WYBRANYCH ROLANDA TOPORA

Roland Topor, Dzieła wybrane, Tom I:
Chimeryczny lokator (1964), nowy przekład Marta Eloy Cichocka
Księżniczka Angina (1967), przekład Agnieszka Taborska
Bal na ugorze (1996), przekład Agnieszka Taborska
Posłowie Agnieszka Taborska
Redakcja: Jan Gondowicz

Roland Topor, Dzieła wybrane, Tom II:
teksty w przekładzie Ewy Kuczkowskiej
pod redakcją: Marty Eloy Cichockiej
Joko świętuje rocznicę (1989)
Zima pod stołem (1994)
Ja i ja (1996)
Roland Topor, Jean-Michel Ribes, Bitwy (1983)
Bitwa morska, Bitwa ostatnia, Bitwa na szczycie, Bitwa wewnętrzna, Bitwa w Yvelines
Posłowie Łukasz Drewniak

Roland Topor, Dzieła wybrane, Tom III: PANICZNY
Tłumaczenie: Karolina Czerska
Redakcja językowa: Jagoda Grudzień
Wspomnienia starego buca (1975)
Café Panique (1982)
Taxi Stories (1988)
Journal in Time (1989)
Posłowie półpaniczne – Tomasz Wiśniewski

Roland Topor, Dzieła wybrane, Tom IV: Anatomiczny
„Alicja w Krainie Liter”, przekład Agnieszka Taborska
„Kuchnia kanibali”, przekład Jan Gondowicz
„Moja stopa Suzanne”, przekład Karolina Czerska
„Świętojebliwa księga Prutta”, przekład Karolina Czerska
Posłowie Jerzy Franczak

Na samym początku sztuk Topora, nawet w drugim obrazie, dzieje się coś dziwnego, nieprzewidywalnego, bardzo, bardzo szybko bohater zostaje zaskoczony przez nieoczekiwane. To trochę tak, jakby idąc ciągle tą samą drogą do pracy, nagle skręcić (odruchowo, intuicyjnie) w boczną ulicę i stanąć jak wryty, zdumiony widokiem, jaki się nam ukazał. Bo z tego zakrętu wyszło na nas coś, co sprawiło, że świat się nieodwracalnie zmienił, składa się już z dwóch niepasujących do siebie elementów. Bohater Topora „na szast-prast” zostaje poddany testowi. Wyobrażam sobie nowe wystawienia jego dramatów jako ruchome patchworki – dzieła przenikające się i równoległe. Niech sztuka gładko przechodzi w prozę, z prozy wyłania się grafika i znów wracamy do próby dramatycznej. Zmieniają się tonacje, maski bohaterów, sytuacje testowe. Ale cały czas jesteśmy w uniwersum Topora. Wewnątrz jego głowy, gdzieś w chlupoczącym basenie ciała. Gdzieś z boku, poza kadrem, ktoś ostrzy nóż.

(z posłowia Łukasza Drewniaka)

Wyrobione ucho słyszy w Lokatorze jego diaboliczny śmiech, rozbrzmiewający zza każdej półki. Spotykaliśmy się tam z okazji polskich wydań Księżniczki Anginy, Alicji w Krainie Liter, Balu na ugorze. Obchodziliśmy siedemdziesiąte urodziny ich autora (który zwinął się ze świata przed ukończeniem sześćdziesiątki). W prezencie urodzinowym dostał wystawę prac współczesnych artystów zainspirowanych lekturą Chimerycznego lokatora i bardzo elegancki ich katalog. Do dziś mam na półce zakurzone butelki Château Topor zachowane z tamtego święta: na etykietkach roześmiany patron bądź jego rysunek przedstawiający faceta otwierającego butelkę od strony denka. Chcielibyśmy, żeby Archipelagi i Dzieła wybrane przywróciły pamięć niesłusznie, za szybko, ale i nie całkiem zapomnianego mistrza słowa, kreski i życia. Ten i ów, ta i owa spytają pewnie, dlaczego wybrane, a nie zebrane. Otóż dlatego, że Roland był jednym z najpłodniejszych pisarzy, jakich ziemia nosiła. Książki i pisma, w których „coś” jego się ukazało, zawładnęły moją biblioteką. Nie wszystko jest równie dobre, bo być nie może. Toteż proponujemy Państwu creme de la creme. Czyli to, co najlepsze.

z posłowia Agnieszki Taborskiej